Verplaatsingsongevallen bij ouderen
Begin mei brachten wij de resultaten van onderzoek naar buiten over ongevallen bij 65+ers als ze buitenshuis onderweg zijn. Hoewel ouderen veelal de auto nemen,
krijgen ze vaker een ongeval met fietsen of als ze te voet gaan: in 2012 werden
15.000 fietsers en 14.000 voetgangers van 65+ in het ziekenhuis op een
Spoedeisende Hulpafdeling (SEH) behandeld. De gemiddelde medische kosten van
deze twee type ongevallen ontlopen elkaar niet veel, maar zijn wel hoog: ruim €
6.000.
Nieuw: voetgangersongevallen!
Hoewel
het dus om twee bijna even grote groepen gaat, berichtten de media vrijwel
uitsluitend over de fietsongevallen. Dáárvoor was de stijging het grootste en
dat haalde dus het nieuws. Ik vond zelf onze bevindingen over oudere
voetgangers opmerkelijker. Deze ongevallen waren tot dusverre nauwelijks in
beeld.
Voetgangersongevallen meestal niet in de verkeersongevallenstatistieken
Volgens
de verkeersstatistieken overlijden in Nederland jaarlijks ongeveer 30
voetgangers in het verkeer. In het onderzoeksrapport wordt geschat dat er
jaarlijks bijna 50 voetgangers van 65 jaar en ouder extra overlijden,
die de verkeersstatistieken niet halen. Als we kijken naar de voetgangers van
65+ die behandeld worden op een SEH, dan is het deel dat daarvan niet in de
verkeersstatistieken terecht komt nog veel groter: 90% daarvan wordt niet
meegerekend. Dat is een definitiekwestie: in de verkeersongevallencijfers
zitten alleen ongevallen waarbij een voertuig is betrokken. En de meeste 65+voetgangers
die een ongeval krijgen struikelen, glijden uit of vallen zonder voertuig in de
buurt.
Maar ze gebeuren wel op straat
Pech
voor hen, denkt u misschien, samen met de lokale verkeersdeskundige die zich informatiegestuurd
richt op ‘echte’ verkeersveiligheidsproblemen waarvoor de cijfers beschikbaar
zijn. Het zijn dan misschien geen verkeersongevallen, maar het zijn wel
ongevallen in het verkeer, op de stoep / straat / openbare weg. En uit het
onderzoek bleek dat juist bij deze ongevallen de infrastructuur een belangrijke
rol speelt: van de ouderen die na een ongeval op straat in het ziekenhuis
terechtkwamen, gaf meer dan de helft van de voetgangers aan dat dit kwam door de
toestand van de stoep / straat.
Infrastructuurongevallen
Nu
zou ik een pleidooi kunnen houden voor een nieuwe definitie van
verkeersongevallen, maar daar los je het probleem niet mee op. Het ministerie
zelf lijkt dat stadium ook al voorbij, sinds hun eigen naamwijziging van “Verkeer
en Waterstaat” naar “Infrastructuur en Milieu”. Voetgangersongevallen
zijn, zo blijkt uit ons onderzoek, vooral infrastructuurongevallen. Het was dan
ook dit ministerie dat ons opdracht had gegeven tot het onderzoek.
Gemeenten: reken je rijk!
Hoe
los je het probleem dan wel op? Langs twee lijnen van preventie, die beide een
samenwerking vereisen tussen de sectoren Verkeer en Zorg. De eerste betreft
lokale verbeteringen en onderhoud van infrastructuur, zodat de looproutes voor
oudere voetgangers beter worden en blijven. Hoe dat moet staat in de richtlijn
voor voetgangersvoorzieningen die de CROW uitbrengt. De tweede
betreft effectieve valpreventie-programma’s voor ouderen, zoals vanuit de
(openbare) gezondheidszorg worden ingezet voor het voorkómen van valongevallen in
huis. Die werken immers ook door op straat. Het goede nieuws is dat met de
decentralisatie van de langdurige zorg de kosten én baten van valongevallen bij
ouderen in één hand komen: bij de gemeente. Het vergt dan alleen nog een lokale
intersectorale business case om af te wegen welke preventieve investeringen
hoge langdurige zorgkosten kunnen besparen. Gemeenten: reken je rijk!
-----
Dit blog is op 15 mei 2014 gepubliceerd door VeiligheidNL, op 17 mei 2014 op Opiniestukken , op 28 mei 2014 door het Brabants Dagblad en op 6 juni 2014 op Verkeersnet
Geen opmerkingen:
Een reactie posten